قرآن مجید نخستین معلم را خداوند، و نخستین شاگرد را حضرت آدم (ع) مى‏شمرد و نخستین علمى که به او تعلیم داده شد، علم الاسماء مى‏شمرد (به احتمال قوى منظور از آن آگاهى بر اسرار آفرینش و موجودات جهان است).
تنها آدم نبود که خداوند به او تعلیم داد، بلکه به یوسف تعلیم تعبیر خواب داد، «وعلَّمتنى من تأویل الاحادیث»(1)
و به سلیمان زبان پرندگان آموخت، «و قال یا ایُّها النّاس علِّمنا منطق الطَّیر»(2)
و به داود (ع) زره ساختن را، «و علَّمناه صنعة لبوسٍ لکم»(3)
و به خضر علم و آگاهى فراوانى داد، «و علَّمناه من لدنّا علماً»(4)
و به فرشتگان علوم فراوانى بخشید، «سبحانک لا علم لنا الّا ماعلَّمتنا»(5)
و به انسانها نطق و بیان آموخت (علَّمه البیان) و از همه بالاتر اینکه به پیامبر اسلام (ص) علوم و دانشهایى که هرگز تحصیل آن از طرق عادى براى او ممکن نبود آموزش داد، «و علَّمک مالم تکن تعلم»(6)
فرشتة بزرگ الهى یعنى پیک وحى، جبرئیل، نیز تعلیمات فراوانى به پیامبر اسلام (ص) داد، «علَّمه شدید القوى»(7)
پى‏نوشت‏
(1) یوسف/ 101
(2) نمل/ 16
(3) انبیاء/ 80
(4) کهف/ 65
(5) بقره/ 32
(6) نساء/ 113
(7) نجم/ 5